Een litteken is een zichtbare plek die achterblijft na een huidbeschadiging. Littekens ontstaan wanneer de huid zich herstelt na bijvoorbeeld een wond, infectie, operatie, trauma of door acne. Hoe meer en dieper de huid is beschadigd, hoe langer het genezingsproces duurt en hoe groter de kans dat er een zichtbaar litteken achterblijft.
Het beste is om het litteken in een zo vroeg mogelijk stadium te behandelen. Wanneer het litteken nog niet volledig is uitgerijpt, kunnen wij hem gemakkelijker en sneller behandelen. Zodra de huid dicht is, kunnen we starten met littekentherapie. Wanneer het litteken er langer zit, duurt het langer duren voordat hij minder zichtbaar is. Klik hier voor meer informatie over deze behandeling.
Het proces van littekenvorming
Na een verwonding of operatie komt de littekenvorming op gang. Het litteken zal pas na een jaar zijn definitieve vorm aannemen (bij kinderen en na brandwonden kan dit soms wel vijf jaar duren). In de meeste gevallen ziet een litteken er in het begin wat rood en dik uit. Hierna kan het litteken samentrekken en soms een stekend gevoel geven. Vervolgens blijft het litteken langere tijd onveranderd. Tot slot voelt het litteken minder rood, minder dik en zachter aan.
Soms kunnen er bijkomende klachten ontstaan. Zo kan het gebeuren dat het litteken:
- groter wordt.
- jeukt en/of pijnlijk is.
- rood of donker kleurt, dik blijft en er cosmetisch niet mooi uitziet.
- bewegingsbeperking geeft.
Soorten littekens
- onrijp litteken: Een litteken dat rood/roze en licht verheven is. Het kan jeuken en pijnlijk zijn.
- rijp litteken: Een litteken dat ouder is en meestal bleek, vlak, dun en lichtgekleurd.
- hypertrofisch litteken: Dit litteken is meestal rood, verdikt en kan jeuk of pijn veroorzaken en wordt niet groter dan de oorspronkelijke wond. Een hypertrofisch litteken ontstaat meestal binnen enkele weken na de verwonding en kan spontaan genezen, hoewel dit jaren kan duren.
- atrofisch litteken: Hierbij is vaak een klein litteken zichtbaar dat iets verzonken ligt in de huid, een soort putje. Dit soort littekens zie je vaak bij mensen die last hebben (gehad) van acne of waterpokken.
- keloïd litteken: Het voornaamste kenmerk van een keloïd litteken is dat dit buiten de oorspronkelijke wondrand groeit. Bovendien kan het litteken felrood tot paars kleuren en onregelmatig gevormd zijn. Deze littekenvorm kan ontstaan na iedere vorm van huidbeschadiging, bijvoorbeeld een operatiewond, brandwond, vaccinaties, tatoeage, piercing of acnelitteken. Soms ontstaat keloïd zelfs zonder dat er een beschadiging van de huid is geweest, bijvoorbeeld na een ontsteking van een haarzakje. Dit type litteken is helaas niet te behandelen bij ons in de kliniek. Eventueel kan een arts je hierbij helpen.